Podcast: Lingewaard om naar te luisteren

Aanwezigen: 

Thijs van der Wal: Zwerfafvalcoach 

Chantal Hovenga: Medewerker Grondstoffen 

Dennis Wigman: Medewerker afvalinzameling 

Ashley Jansen: Participatiemedewerker 

Demi van de Huygevoort: Adviseur Communicatie & Participatie 

Demi: Kun je daar iets over vertellen? Over wat je bijvoorbeeld tegenkomt? 

Dennis: Uh luiers… dat vind ik echt smerig. Maagsonde van mensen die stoma hebben. Dat kom ik heel veel tegen. Dan ga ik echt over mijn nek. Dat vind ik gewoon vies. 
 
Ashley: Welkom bij de allereerste aflevering van onze podcast. 

Demi: Wij zijn Ashley en Demi en wij zijn nieuwsgierig naar alles wat er speelt in en rondom ons werk bij de gemeente Lingewaard. 

Ashley: In deze serie nemen we je mee achter de schermen. Van inspirerende verhalen tot verrassende initiatieven waar je misschien nog nooit van hebt gehoord. 

Demi: En vandaag trappen we af met een onderwerp dat iedereen raakt: afval. We maken allemaal afval en soms belandt het zonder dat we het doorhebben gewoon op straat. 

Ashley: En dat zorgt voor vieze situaties. Maar gelukkig zijn er veel mensen die zich inzetten om onze omgeving schoon te houden en met drie van hen gaan we vandaag in gesprek. 

Demi: Dus, leun achterover, luister mee en laat je verrassen, want werken bij de gemeente Lingewaard is allesbehalve saai. 

Ashley: Thijs, jij bent zwerfafvalcoach. Wat doet zo iemand precies? 

Thijs: In feite ga ik met mensen in gesprek over wat ze op straat zien, wat goed gaat, wat fout gaat en waar verbeteringen zijn. Ook wat de gemeente doet, daar probeer ik gewoon een verhaal van te maken, maar ik probeer ook op te halen wat mensen zelf ervaren en wat hun ideeën zijn om dat beter te kunnen doen.  

Ashley: En Chantal, jij bent hier ook aanwezig. Vertel eens over jezelf.  

Chantal: Ja klopt, ik ben Chantal. Ik zit bij team Openbare Ruimte en Vastgoed en ik doe alle dagelijkse inzameling van het afval. Dus ik zorg dat de bak wordt opgehaald, jouw oud papier wordt opgehaald en dat dat allemaal doorgaat het hele jaar door. En alle meldingen die binnenkomen van de inwoners handelen wij af hier binnen ons team.  

Demi: En Dennis, jij zit hier ook bij ons aan tafel. Jij bent vooral ook op straat te vinden als ik het goed begrijp. 

Dennis: Ja dat klopt. 

Demi: Wat doe jij zoal? 

Dennis: Ik doe prullenbakken leegmaken in Lingewaard. Met een bakkenwagen rijd ik. Ik doe Gendt, Bemmel, Haalderen, Angeren en Doornenburg. Dat is mijn route.  

Ashley: Wat motiveert jou om je hiermee bezig te houden? Wat vind je zo leuk aan dit werk? 

Dennis: Ik vind het leuk dat je echt met afval bezig bent. 

Ashley: Mmh mmh. 

Dennis: En de straten schoon te houden. 

Demi: Maar het geeft voldoening dus als je de straat schoon kunt achterlaten? 

Dennis: Uh ja. 

Demi: Ja dat kan ik me voorstellen ja. 

Thijs: Ik reed vorige week donderdag met hem mee en dat was ontzettend leuk, want dan zie je ook de passie en met alle emotie er ook bij dat mensen het smerig maken, dat er vuil ligt en ja als hij weer is geweest, is alles weer schoon en dat geeft wel een voldaan gevoel.  

Ashley: Ja dat kan ik me voorstellen. 

Thijs: Maar het is af en toe ook heel erg…  

Dennis: Ja, 

Thijs: Wat je tegenkomt in die bakken. 

Demi: Kun je daar iets over vertellen? Over wat je bijvoorbeeld tegenkomt? 

Dennis: Uh luiers… dat vind ik echt smerig.  

Thijs: Ja, zonder zakje, hè! 

Dennis: Ja. Maagsonde van mensen die een stoma hebben. Dat kom ik heel veel tegen. Dan ga ik echt over mijn nek. Dat vind ik gewoon vies. 

Demi: Ja, ja. Kan ik me voorstellen, ja.  

Dennis: Uh.. spuiten. Gewoon van mensen die zichzelf moeten spuiten voor.. uh, hoe noemen ze dat? 

Thijs: Suikerziekte. 

Ashley: Ja, van die injectienaalden dan? 

Dennis: Ja, ja, die kom ik ook heel veel tegen. 

Ashley: Oké en wat kunnen de inwoners van Lingewaard nou zelf doen om de gemeente schoon te houden? 

Dennis: Dat ze een afvalbak bestellen. Via Lingewaard kunnen ze dat ook heb ik begrepen voor maagsonde. En bij de apotheek kunnen ze van die gele emmertjes halen om daar de spuiten in te doen, vind ik. 

Ashley: Ja. 

Demi: Ja, dus er zijn wel oplossingen voor dat soort afval wat jij dus nu aantreft in openbare afvalbakken. 

Dennis: Ja. 

Chantal: Ja en dat verbaast me dat ik dat dan hoor van, hey, dat komt dan terug, dat wordt dan in een openbare prullenbak gevonden. Is het dan nog niet duidelijk genoeg? Hebben mensen hun afval app niet gedownload? Van hoe kunnen we die mensen bereiken om het wel op de juiste manier weg te gooien? En daar is ook Thijs voor om dat juist bij die mensen onder de aandacht te brengen van, hey, wat wordt er gevonden? Welke doelgroep moeten we hierbij bereiken? En om te kijken of we juist dat afval goed kunnen scheiden eigenlijk. En dat inwoners beter weten van wat waar hoort. En misschien weten ze het ook niet en denken ze dat ze het goed weggooien, maar ja, je moet toch kijken van hoe kunnen we dit uit de prullenbakken zien te houden. Dat zie je ook heel veel met, wat je zegt, te vroeg neerhangen van zakken of PBD. Oh, er ligt een zak buiten, oh, dan is morgen de inzameldag en dan ontstaan er snel al hele grote hopen met PBD, terwijl het eigenlijk te vroeg is. Of misschien een dag te vroeg. Zo is het ook met oud papier en dan gaat het waaien of regenen en dan heb je het eigenlijk al de hele straat door liggen. Ja dat willen we graag niet.  

Thijs: Nee en dan hebben we gelukkig wel een serviceteam die alles opruimt. 

Demi: Met Dennis. 

Thijs: Met Dennis.  

Dennis: Ja. 

Thijs: En zijn collega’s.  

Dennis: Ja, ook. 

Thijs: Want Dennis gaat voornamelijk over de afvalbakken, maar we hebben dan nog heel veel andere mensen die ook het andere allemaal opruimen. Maar ik heb wel begrepen dat heel veel mensen die app hebben, dus die wordt ook goed gebruikt. Het merendeel gaat gewoon ook goed. Dat is heel mooi. Maar in feite, waar het om gaat, is dat je zelf bewust bent dat je een rol hebt om jouw eigen omgeving schoon te houden. En dat je ook leert andere mensen aan te spreken, op een goede manier, dat het anders kan. Bijvoorbeeld PMD zakken buiten hangen. We roepen allemaal van ja dat mag niet, maar er zijn toch heel wat mensen die het doen op een fout tijdstip en die moeten we ook leren aan te spreken zovan, hey, dat kan nog niet. Het gaat er nog niet eens zozeer om dat die zak er hangt, maar het gaat er ook over dat er vogels en ratten die zakken aan kunnen vreten. En die maken die zak dan kapot en dat ligt dan allemaal op de grond. En dat maakt in feite het zwerfafval. 

Demi: Wat kunnen mensen zelf doen als ze willen helpen om de gemeente schoner te maken? 

Thijs: In feite aansluiten bij een zwerfafvalteam. Ik denk wel dat dat een hele mooie is, want dat zijn mensen die heel bewust een route hebben binnen hun gebied die zij schoonhouden. Ik weet van een aantal groepen, die doen dat elke dag, maar die hebben dat onderdeel gemaakt van een dagelijkse wandeling door hun gebied. En er zijn ook partijen die gewoon één of twee keer in de maand een dag schoonmaken, want zo houden we het met z’n allen schoon. En als het schoon is, blijft het schoon. En op het moment dat het smerig is, nodigt het ook meer uit om jouw eigen rotzooi erbij te zetten. En ik ga echt uit van het goede van heel veel mensen dat het ook niet bewust is, maar vaak zijn we in de waan van de dag. We zijn vaak gehaast en we zien iets liggen, zetten het er maar naast. Als de afvalbak vol is, dat proberen we vaak dan ook niet eens, maar we zien iets, dus het zal dan wel zo zijn.  

Demi: En hoe ga je dat bereiken? Dat mensen elkaar aan gaan spreken? Want dat is dus eigenlijk het ultieme doel. 

Thijs: Ja, door gesprekken te hebben met mensen en ik heb ook laatst in de afvaleditie gezegd: ‘je kunt contact met me opnemen’, want ze hebben allemaal wel ideeën. Ik heb ze niet allemaal, maar ik ga juist in gesprek om te kijken van hoe kunnen we het beter doen. Dus ze kunnen mij gewoon bereiken.  

Demi: Oké, dus als mensen ideeën of vragen hebben, dan kunnen ze bij jou terecht. 

Thijs: Dat klopt en ik kom graag langs! Vandaag ben ik hier ook, maar ik wil ook ’s avonds komen. Geen probleem.   

Demi: Oké. 

Ashley: Hartstikke fijn. 

Chantal: Jij komt graag een keer op de koffie. 

Thijs: Ik kom graag op de koffie. 

*gelach* 

Chantal: En daar wil ik wel even op inhaken. De meldingen komen eigenlijk ook bij mij binnen, want ik zit op de dagelijkse planningen van het afval en wij krijgen ook alle meldingen binnen. Dan zie je ook de vraag vanuit de inwoner. De inwoner die merkt het ook als eerste op. Ik zeg ook altijd tegen de inwoner van sommige mensen voelen zich bezwaard om iets te melden, maar zolang er niks gemeld wordt, weten wij ook niet dat er een probleem is. Dus als wij een meldingen binnenkrijgen, van, vaak worden hier PBD zakken te vroeg neergehangen of er wordt wat grofvuil geplaatst. Als het niet bij ons binnenkomt via een melding van het klantcontactcentrum, weten we ook niet dat het probleem bestaat. Nu merk je gewoon dat we die inwoner te woord kunnen staan. Dan denk ik van, hey, dit komt vaker voor op een locatie, daar kunnen we Thijs gewoon heel goed voor inzetten. Ga eens op die locatie kijken, ga eens in gesprek met de inwoners. Vaak hebben inwoners zelf ook al hele goede ideeën om te denken van hoe gaan we dit oplossen met elkaar? Want dat is denk ik gewoon dat je dat samen moet doen.  

Ashley: Weet je hoelang een sigarettenpeuk blijft liggen voordat hij verdwijnt? 

Dennis: Oeh.. 

Demi: Je mag een gok doen, hoor! 

Dennis: Dat duurt heel lang. Het is plastic. 

Ashley: En hoeveel jaar denk je ongeveer? 

Thijs: Ik denk zeven jaar als het niet langer is. 

Dennis: Langer.  

Ik: Ja, in principe blijft een sigarettenpeuk tot vijftien jaar liggen voordat hij verdwijnt.  

Demi: Ja dat is natuurlijk heel erg lang. 

Dennis: Ja. 

Ashley: Ik denk niet dat veel mensen zich daarvan bewust zijn.  

Dennis: Uh, nee. 

Thijs: Nee. Dat is nog langer dan ik dacht, ja. 

Demi: En kunnen jullie je voorstellen hoe onze gemeente, gemeente Lingewaard, eruit zou komen te zien als iedereen elke dag één stuk zwerfafval zou oprapen op straat? 

Thijs: Ik denk dat het een hele schone gemeente zal worden.  

Dennis: Ja. 

Thijs: Als iedereen elke dag één stuk zwerfafval opruimt.  

Demi: Dus, klein gebaar, groot verschil, zou ik dan denken. 

Thijs: Het is inderdaad een heel klein gebaar met een groot verschil. 

Chantal: En ik denk dat je zo, als je bewust gaat kijken, denkt van, oh, als ik nu die paar stukjes al oppak en in een prullenbak zou doen. Als iedereen zo zou denken, dan zou het een hele schone gemeente worden. 

Ashley: En vul eens aan: een schoon Lingewaard, begint bij … 

Thijs: Jezelf. 

Dennis: Jezelf, ja. 

Ashley: Mooi gezegd. 

Demi: Zeggen ze in koor.  

*gelach* 

Thijs: Ingestudeerd.  

*gelach* 

Demi: Dan gaan we nu over naar iets anders. Een bliksemsnelle ronde. Het is een dit of dat, dus we leggen twee keuzes voor en dan kiezen jullie een van de twee wat jullie het leukst of wat jullie het meest aanspreekt.  

Demi: Wat zouden jullie het liefst organiseren: een ‘schoonste straat verkiezing’, dus waarbij je de schoonste straat van de gemeente verkiest en zo hoopt dat mensen hun straat gaan opruimen of een ‘lokaal opruimfeest met een DJ’? 

Thijs: Oeh dat is een hele goeie. 

Chantal: Ik ga voor een opruimfeest. 

Demi: Ja? 

Dennis: Ik ook. 

Thijs: Straatverkiezing.  

Demi: Oké, oké. De meningen zijn verdeeld, maar dat is niet erg. Oké, en zou je eerder gaan voor een prullenbak met een leuke opdruk of een spreuk of liever een prullenbak die tegen je praat als je er iets ingooit? 

Dennis: Een prullenbak die tegen je praat. 

Thijs: Ja! 

Demi: Ja? 

Thijs, Dennis en Chantal: Ja. 

Thijs: Eftelinggevoel.  

Ashley: Ja, inderdaad. Daar dacht ik net aan. 

*gelach* 

Thijs: Holle Bolle Gijs. Ja.  

*gelach* 

Dennis: We hebben een prullenbak staan, eentje op het marktpleinstaat en één bij de Lidl. En die praat gewoon. En die zegt ook ‘dankjewel’.  

Ashley: Wat leuk. Oké volgende: opruimactie met de basisschool of samen met de sportvereniging? 

Thijs: Basisschool. 

Dennis: Basisschool. 

Chantal: Sportvereniging. 

Ashley: Oké.  

Demi: En zouden jullie eerder meer prullenbakken willen plaatsen of mensen meer bewust willen laten zijn over afval? 

Thijs: Dat laatste. Meer bewust laten zijn. Meer afvalbakken nodigt uit tot meer afval. 

Dennis: Ja. 

Thijs: En dat is niet goed. 

Ashley: En als jullie zouden moeten kiezen: statiegeld verhogen of zwaardere boetes voor zwerfafval? 

Dennis: Ik denk statiegeld verhogen. Dat zou het helpen. 

Thijs: Ik denk boetes, maar dan moet je wel een goede handhaver hebben die daarop toeziet.  

Chantal en Dennis: Ja. 

Thijs: En ik dat is bijna onmogelijk. 

Ashley: Over boetes gesproken, als iemand betrapt wordt op het maken van afval, een boete geven van 140 euro of een dag meehelpen met opruimen als straf? 

Dennis: Uh… 

Thijs: Een dag… 

Dennis: Ja, een dag mee opruimen. 

Chantal: Ja, een dag meehelpen opruimen.  

Dennis: Ja. 

Chantal: Mogen ze een dagje met Dennis meerijden. 

Dennis: Ja. 

Ashley: Ja. 

Dennis: Dat mogen ze hoor. 

*gelach*  

Chantal: Ja. 

Thijs: Niet meerijden, meedoen! 

Ashley: Helpen, ja. 

Demi: Nou, super leuk. Nou, de uitnodiging is gegeven.  

Dennis: Ja. 

Demi: Dus als er mensen luisteren die denken dat lijkt me interessant, neem even contact op.  

Demi: In ieder geval dankjewel Thijs, Dennis, Chantal voor jullie tijd, maar nog meer voor jullie inzet om de gemeente schoon te houden, want dat maakt het verschil. 

Ashley: Ja, en jij die luistert, een schoon Lingewaard begint bij jou! 

*gelach* 

Demi: Dat was hem. 

Chantal: Leuk! 

Thijs: Nou helemaal leuk. 

Dennis: Ja! 

Ashley: Top. Ja. 
 
Ashley: Dit was de eerste aflevering van onze podcast. 

Demi: Heb je ideeën of vragen over zwerfafval in Lingewaard? Of ben je benieuwd naar iets anders wat er binnen de gemeente speelt? Laat het ons dan weten. 

Ashley: Stuur jouw vraag of idee in via www.lingewaard.nl/podcast. Wie weet behandelen wij hem in de volgende aflevering. 

Demi: Blijf nieuwsgierig en tot snel bij de volgende aflevering, want er gebeurt meer in de gemeente dan je denkt.